Özel Sağlık Kuruluşlarının reklam yasağı sektörün malumudur. Milyonlarca dolar yatırım yaparak bina yapan , bir o kadar para harcayarak tıbbi cihazlar alan, onlarca- yüzlerce personel çalıştırarak istihdama katkıda bulunan özel sağlık kuruluşları, maalesef ?özel? olmalarına karşın aslında tam bir kamu kurumu mevzuatı gibi düzenlenmiş, yasaklar ve cezalarla dolu hükümlerle idare edilmeye çalışılmaktadır. Verilen sağlık hizmetinin niteliğiyle hiç ilgisi olmayan reklam yasak ve cezaları, özel sağlık kuruluşlarının en büyük sıkıntılarından biri haline gelmiştir.
Her an reklam cezası vermek amacıyla sağlık kuruluşlarının başında bekleyen, Sağlık Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Tabip Odaları hemen her reklam sonrası ya bir şekilde savunma istemekte veya doğrudan ceza uygulamaktadırlar.
Yoğun rekabetçi ortamda çalışan ve yapılan son düzenlemelerden sonra, kamu sağlık kuruluşlarının da kendilerine rakip olduğu özel sağlık kuruluşlarının, kamu sağlık kuruluşlarının tabi olmadığı reklam sınırlamalarıyla bağlı olmaları hukukun temel eşitlik ilkesine de aykırıdır.
Bu yazımızda özel sağlık sektörü idareci ve konuyla ilgili hukuçular için bir bilgi dağarcığı olması bakımından özel sağlık kuruluşlarının reklam yapmasına engel teşkil eden ilgili mevzuatın başlık ve maddelerini bulacaksınız.
SAĞLIK ALANINDA REKLAM YASAĞINA DAİR MEVZUAT
1219 TABABET VE ŞUABATI SANATLARININ TARZI İCRASINA DAİR KANUN
Madde 24 – İcrayı sanat eden tabipler hasta kabul ettikleri mahal ile muayene saatlerini ve ihtısaslarını bildiren ilanlar tertibine mezun olup diğer suretlerle ilan, reklam ve saire yapmaları memnudur.
Madde 8 – Tabiplik ve diş tabipliği mesleklerine ve tedavi müesseselerine, ticari bir veçhe verilemez.
Tabip ve diş tabibi, yapacağı yayınlarda tababet mesleğinin şerefini üstün tutmaya mecbur olup, her ne suretle olursa olsun, yazılarında kendi reklamını yapamaz.
Tabip ve diş tabibi, gazetelerde ve diğer neşir vasıtalarında, reklam mahiyetinde teşekkür ilanları yazdıramaz.
Madde 9 – Tabip ve diş tabibi, gazete ve sair neşir vasıtaları ile yapacağı ilanlarda ve reçete kağıtlarında, ancak ad ve soyadı ile adresini, Tababet İhtisas Nizamnamesine göre kabul edilmiş olan ihtisas şubesini, akademik ünvanını ve muayene gün ve saatlerini yazabilir.
Muayenehane kapılarına veya binaların dışına asılacak tabelaların ebadı ve adedi, mahalli tabip odaları tarafından tesbit edilebilir. Tabipler ve diş tabipleri, tabip odalarının bu husustaki kararlarına riayet etmekle mükelleftirler.
Tabelalarda en çok iki renk kullanılabilir. Işık verici vasıtalarla tabelaları süslemek yasaktır.
6023 TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ KANUNU
Madde 28 – İdare Heyetinin diğer vazifeleri şunlardır:
d) Sinema, radyo, müstahdemler veya sair yazılı ve sözlü vasıtalarla reklam yapılmasını,
Önlemek.
REKLAM YASAĞINA DAİR YÖNETMELİKLER
AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HİZMETİ SUNULAN ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
Reklam, Tanıtım ve Bilgilendirme
Madde 32 – Sağlık kuruluşları ve çalışanları her ne surette olursa olsun; kuruluşları, kuruluşlarının sundukları hizmet, uyguladıkları tanı ve tedavi yöntemleri ya da kullandıkları her türlü cihaz ve benzeri araçlar ile ilgili kitle iletişim araçları, elektronik ortam, görsel-işitsel araçlar, yazılı materyaller veya benzeri nitelikteki araçlar ile doğrudan ve dolaylı olarak tüketici konumundaki kitleye yönelik reklam ve tanıtım yapamazlar. Başkaca kişi, kurum ve kuruluşların benzer nitelikteki çalışmalarına aracı olamazlar. Sağlık kuruluşları çalışmalarına ticari bir görünüm veremeyecekleri gibi; insanları yanıltıcı, paniğe sevk edici, yanlış yönlendirici, benzer nitelikteki kuruluşlar ve çalışanları arasında rekabete yol açıcı davranışlarda bulunamazlar.
Ancak, sadece özel sağlık kuruluşuna başvuran hastaların kullanımına yönelik olarak, temel olarak sağlığı geliştirici ve koruyucu nitelikte söz konusu sağlık kuruluşunun faaliyet gösterdiği alan ile ilgili sağlık sorunları, bu sorunlardan korunma veya sağlık sorunlarının kişide meydana getirdiği olumsuzlukların şahsi tedbirler aracılığı ile giderilmesi veya azaltılması hakkında bilgiler içeren yazılı veya görsel-işitsel eğitim materyalleri hazırlayabilirler. Söz konusu materyal üretilmeden önce meslek odasından materyalin içerdiği bilgilerin Yönetmelik ile getirilen kurallara uygunluğu açısından yazılı onay alınması ve üretilen materyalde bu onayın tarih ve sayısına yer vermek zorunludur. Bu tür eğitim materyalinde söz konusu sağlık kuruluşu ile ilgili olarak yalnızca kuruluşun ismine, adresine ve telefon numarasına yer verilebilir. Bu bilginin dışında materyalde materyali hazırlayan kişinin adı, unvanı da dahil olmak üzere, söz konusu materyali hazırlayan kuruluş bir başka sağlık kuruluşunun sundukları hizmet, uyguladıkları tanı veya tedavi yöntemleri ya da kullandıkları her türlü cihaz veya benzeri malzemeler ile ilgili reklam, tanıtım niteliğinde bilgi yer alamaz.